ترس کودکان را چگونه مدیریت کنیم؟
تاریخ انتشار: ۱۴ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۹۴۱۳۴۴
گاه پیش می آید که والدین برای جلب توجه یا آرام کردن بچه هایشان به اشتباه آنها را از حیوانات یا افرادغریبه یا آشنای خاصی می ترسانند. ناطقان: گاه پیش می آید این ترس ها در کودکی تشدید شده و به یک اختلال تبدیل می شود ، اینطور است که می بینیم برخی بزرگسالان از یک مورد خاص مثل یک وسیله، یک شی، یک حیوان ، حشره ، جنازه، ارتفاع یا هر چیز دیگری می ترسند و مجبور می شوند برای درمان این فوبیا، اقدام کنند یا تا آخر عمر با این ترس زندگی کنند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
حال تصور می کنید والدین برای مدیریت ترس های کودکانه که با تخیلات بچه ها عجین شده است، چطور می توانند رفتار صحیح داشته باشند که هم به ترس بچه ها دامن نزنند و هم باعث رفع این ترس در آنها شوند و حتی چطور از شکل گرفتن آن می توانند جلوگیری کنند.
*کودکتان را نترسانید
گاه پیش می آید که والدین برای آرام کردن لحظه ای بچه ها یا جلب توجهشان، آنها را از موجودات خاص مثل حیواناتی چون سگ و گربه ، حشرات، هیولا یا افراد خاص در آشنا و غریبه ها می ترسانند اما غافل هستند که این ترس در ناخودآگاه بچه ها تا بزرگسالی خواهد ماند. کودک چون فرقی بین خیال و واقعیت نمی داند، ترساندن یا آگاهی دادن به او درباره بچه دزد یا هر چیز دیگری تنها باعث وحشت و ترس شدید و اضطراب و عدم اطمینان او می شود. دکتر «ماندانا اکبری نژاد» ؛ مشاور و روانشناس کودک و نوجوان درباره ترس در کودکان می گوید: «کودکی که از سگ می ترسد تا بزرگسالی این ترس در وجودش باقی خواهد ماند یا در تاریکی نمی تواند بیرون از منزل برود یا داخل اتاق خواب خود بخوابد. اینطور است که شاهدیم خیلی بچه ها در سنین بالای ده سال به تنهایی نمی خوابند و حتما باید برق اتاقشان روشن باشد، یکی از والدین نزد آنها بخوابد یا در کنار پدر و مادرشان بخوابند.
راهکار این است که برای جلب توجه بچه ها از روش های دیگری استفاده کنید و سعی کنید آنها را از افراد یا حیوانات نترسانید ، بلکه احتیاط در برقراری ارتباط را به آنها آموزش دهید.»
*اجازه دهیم بچه ها درباره ترس هایشان صحبت کنند
برخی پدر و مادرها اجازه نمی دهند بچه ها درباره ترس هایشان صحبت کنند، به همین خاطر این مسائل مسکوت می ماند و در تخیلات و ناخودآگاه بچه ها تبدیل به غول های هیجانی منفی بزرگ می شود. چه باید کرد؟ دکتر اکبری نژاد می گوید: «پدر و مادر باید اجازه دهند، بچه ها درباره تخیلات و ذهنیت هایشان صحبت کنند، از ترس هایشان بگویند، حتی اگر خنده دار باشد. به این مثال توجه کنید:
ـ مامان من می ترسم...ـ از چی می ترسی عزیزم؟ ـ از مومو؟ ـ مومو چه شکلیه عزیزم؟ بیا عکسشو با هم بکشیم.
ـ اها این خانومه مومو هست، به نظرم لازمه یک کم به موهاش و سرو وضعش برسیم. نظرت چیه موهاشو کوتاه کنیم؟ لباس قشنگ تنش کنیم؟ بیا با هم درستش کنیم.
گاه لازم است ترس های بچه ها را روی کاغذ نقاشی کنید. زمانی که درباره اش صحبت می کنند. از آنها بخواهید که شکل ترس هایشان را بکشند و بعد به آن یک شکل با مزه و خنده دار بدهید.
مثلا فرزند شما از جادوگر در یک سریال می ترسد، شکل آن را با هم بکشید، قدری روی سرو وضعش کار کنید و لباس هایش را مرتب کنید یا رنگ بزنید ، بعد هم به فرزندتان بگویید که حالا این جادوگر از ما تشکر می کند که به او رسیدیم و نجاتش دادیم.
مثال دیگر فرزند شما می گوید که از دزد می ترسد. شما هم به او بگویید که بیایید دزد را نقاشی کنیم. بعد به او بگویید که «دزد از کجا به خانه ما می آید؟ او هم به طور مثال می گوید: «از پنجره» . بعد از او سوال کنید: «حال اگر دزد از پنجره بیاید، ما چه کار می توانیم بکنیم؟» فرزندتان هم می گوید: «زیر نردبان خانه سوزن می ریزیم تا دزد پایش روی سوزن ها برود و به زمین بخورد ، بعد هم فرار کند. یا اینکه می گوید برق به درب اتاق وصل می کنیم تا وقتی دست به دستگیره زد، برق او را بگیرد» بعد هم شما به او می گویید که حالا بیا، اینها را نقاشی کنیم. اینها بخشی از تخیلات بچه ها است که با ترس آمیخته شده ، اما اگر قالب طنز به خود بگیرد، درجه هیجان منفی اش کاهش پیدا می کند»
*ترس های کودک تان را نقاشی کنید و بعد هم به آن بخندید
نکته آموزشی اینجا این است که به همراه فرزندانتان، ترس های آنها را روی کاغذ بیاورید و نقاشی کنید و با کمک هم آن را تبدیل به یک موضوع خنده دار کنید ، همین باعث می شود که وقتی آن تصویر یا نگرانی به ذهن او برسد، همراهش قصه های خنده دار ما هم ضمیمه شده و در ذهنش بالا بیاید و بار هیجانی ترس او کاهش پیدا کند.
نکته دیگر، بدتر از بی تفاوتی به احساس ترس کودکتان، پاسخ غلط به او است. دکتر اکبری نژاد در این خصوص می گوید:« این جمله: «دیگه نمی خوام چیزی درباره جادوگر یا دزد بشنوم!» را به فرزندتان نگویید. ترس از واکنش پدر و مادر، کودک را قطعا عذاب خواهد داد. در مقابل کودکی که می داند، می تواند آزادانه از احساسات خود بگوید، این پیام را از پدر و مادر می گیرد: «احساسات تو برای من مهم است، هر وقت خواستی من در کنارت هستم، تو برای من مهم هستی» در نتیجه توصیف احساسات، امکان صحبت درباره آن موقعیت و یافتن راه حل فراهم می شود.»
*به عنوان پدر و مادر ، ترس هایتان را کم کنید
خیلی از ترس های بچه ها ناشی از ترس های پدر و مادر هایشان است. مادرهای زیادی هستند که خودشان از حیوانات می ترسند و همین ترس به فرزندانشان هم منتقل می شود.
دکتر اکبری نژاد می گوید: «چندی پیش مراجع بزرگسالی داشتم که می گفت فوبیای سوسک رهایش نمی کند و مدام احساس می کند که در زندگی و بدنش ساری و جاری است. وقتی او را روان درمانی کردیم، متوجه شدم که مادرش در دوران کودکی به شدت از سوسک می ترسیده و حتی زمان جنینی هم چندین بار پیش آمده بوده که سوسک ببیند و بترسد، همین ترس به کودکش نیز منتقل و باعث فوبیای این دختر شده است.»
حال شاید پدر و مادری بگوید که وقتی از چیزی می ترسند، چه کار باید بکنند؟ در بسیاری از اوقات بزرگسال ها می توانند ترس هایشان را کنترل کنند و بر آن سرپوش بگذارند، به طوری که بچه ها متوجه آن نشوند و اگر هم این ترس ها شدت زیاد دارد، لازم است که به متخصص مراجعه کنند تا ترس هایشان از هر چیزی کاهش پیدا کند.
مثال دیگر اگر یک زنبور وارد خانه شما شد، نگویید: «وای وای، زنبور آمد» این به کودک ترس از زنبور یا هر موجود دیگر را القا می کند و رابطه صحیح کودک با حیوانات و طبیعت را مختل می کند. بهتر است بگویید: «اخی چه زنبور زیبایی به خونه ما اومده، یا عجب کفش دوزک یا جیرجیرکی، اما خونش که اینجا نیست، اشتباهی از پنجره ما باز بوده، اومده . باید هدایتش کنیم بره بیرون، برسه به خونش».
گاه لازم است برای اثبات اینکه هیچ مورد ترسی در زمان تاریکی و شب وجود ندارد، ساعتی در رختخواب همراه فرزندتان باشید تا احساس امنیت بگیرد یا با هم زیر تخت یا کمد را وارسی کنید تا متوجه شود که چیزی برای ترسیدن نیست و یا اینکه یک شب خواب کوچک کنار تختش روشن بگذارید تا اتاقش کامل تاریک نباشد.
*بچه ها را از خدا نترسانید
ترس از خدا مطلقا نباید برای بچه ها ایجاد شود، سنین کودکی، زمان شناساندن زیبایی، عظمت و جلال خداوند است، هر تفکری که خدا را از بچه ها بگیرد، به انسان و بشریت خیانت کرده است. بنابراین بهترین حالت این است که پدر و مادر در کودکی از مهربانی، رحمت و زیبایی خداوند بگویند، بچه ها نباید از عتاب و خشم خداوند وحشت کنند.دکتر اکبرنژاد می گوید:« برخی والدین برای اینکه به اصطلاح خودشان فرزندانی مومن تربیت کنند، آنها را از خدا می ترسانند، مثلا می گویند: «اگر به حرف پدر و مادرت گوش ندهی، خدا جهنم می برت ، آتیش تو دهنت می ریزه یا می سوزونتت!»
*چه جملاتی بگوییم ، چه جملاتی نگوییم
بهتر است پدر و مادر با گفتن جملاتی مثل «نترس ، شجاع باش، دیگه بزرگ شدی، برای تو زشته، بقیه می بینن و ....» سعی در حذف ترس کودک نکنند. چرا که این جملات نه تنها مشکلی حل نمی کند بلکه خطر پاک کردن صورت مسئله را دارد. ترس کودک را اعم از اینکه به جا و درست یا نادرست و نابجا باشد، بپذیرید و در پی راه حلی برای درمان آن باشید. در صورتی که این ترس تبدیل به یک اختلالی شده باشد که باعث آزار او و شما شده، بهتر است از یک درمانگر کودک و نوجوان کمک بگیرید.
*از قرار دادن بچه ها در موقعیت های ترسناک بپرهیزید
دیدن فیلم های ترسناک بدون هیچ محدودیتی یا حضور در هر مکانی یا خواندن کتاب های ترسناک، می تواند در تشدید ترس های فرزندتان اثرگذار باشد. حواستان به این نکات هست؟ مخصوصا که تابستان سرگرمی بسیاری از کودکان آپارتمان نشین تماشای انیمیشن ها و فیلم ها هست. روانشناس کودک در این خصوص می گوید:« شاید بهتر باشد در این زمینه ها به والدین سختگیر تبدیل شویم و با وضع قوانینی محدود کننده و سفت و سخت، مانع پدید آمدن ترس های ریشه ای و ماندگار در او شویم. گاهی خواندن یک کتاب یا دیدن فیلمی ترسناک، جرقه ای برای خیال پردازی های گسترده و ترسناک در کودک است و به مرور نیز تشدید می شود. ممانعت و کنترل شما در این زمینه مانع بروز ترس در کودکتان شده و به او کمک می کند تا دوران خردسالی بدون ترسی را تجربه کند.»
منبع: مشرق برچسب ها: ترس ، کودکان ، مدیریت
منبع: ناطقان
کلیدواژه: ترس کودکان مدیریت اکبری نژاد ترس هایشان پدر و مادر بچه ها خنده دار ترس کودک بعد هم ترس ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت nateghan.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ناطقان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۹۴۱۳۴۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دومینوی آسیب
علاقه به استفاده از لوازمآرایش توسط کودکان بهویژه دختران زیر ۷ سال از جمله نگرانیهای بسیاری از خانوادههاست و مشکل اصلی زمانی پیش میآید که والدین نمیدانند در مقابل این خواسته و کنجکاوی فرزندشان چه پاسخی بدهند و چطور با او و خواستهاش برخورد کنند.
به گزارش ایسنا،روزنامه خراسان در گزارشی با این عنوان به ویدئوهای پربازدید آموزش میکاپ برای دختران زیر ۱۰ سال در شبکههایاجتماعی و آسیبهای آن برای کودکان از دیدگاه یک کارشناسارشد مشاوره توانبخشی پرداخته و نوشته است: امروزه جوامع بشری تغییراتاجتماعی و رشد فرهنگ مصرفی فزایندهای را تجربه میکنند که بخشی از آن به زیباسازی چهره و بدن افراد برمیگردد. در این حوزه آرایش صورت در بین دختران جوان عمومیت و رواج زیادی یافته است بهویژه که سن آرایش پایینتر آمده و گاهی شاهد کودکان کم سنوسالی هستیم که در مجالس و مهمانیها نه تنها چهره خود را آرایش میکنند بلکه آموزش آن را در اختیار کاربران زیادی در فضای مجازی قرار میدهند.
علاقه به استفاده از لوازمآرایش توسط کودکان بهویژه دختران زیر ۷ سال از جمله نگرانیهای بسیاری از خانوادههاست و مشکل اصلی زمانی پیش میآید که والدین نمیدانند در مقابل این خواسته و کنجکاوی فرزندشان چه پاسخی بدهند و چطور با او و خواستهاش برخورد کنند. در ادامه، نکاتی در همین باره مطرح خواهد شد.
اصلیترین علل علاقه دختربچهها به آرایش
ابتدا باید علت علاقه کودک به این امر را جویا شویم. شاید بخش اعظمی از توجه کودکان به لوازم آرایشی ناشی از کنجکاوی آنها برای کشف محیط پیرامونشان باشد. همچنین کودکان در انتهای سالهای ۵ و ۶ سالگی نسبت به تفاوتهای جنسیتی خود با افراد بالغ حساستر شده و کنجکاویهای جنسی آنها در حال شکلگیری است. بنابراین در صورت دیدن منظره آرایش کردن اطرافیان خود به این مسئله حساس شده و کنجکاوی و علاقه بیشتری را نشان میدهند. شایان ذکر است که این توجه مختص کودکانه دختر نبوده بلکه پسران هم نسبت به این امر کنجکاوی و علاقه نشان میدهند اما بسیاری از متخصصان منع کودک را از این امر اشتباه میدانند و معتقدند ممانعت در برابر خواستهها و علائق در دوران کودکی منجر به افزایش فزاینده آن در دوره نوجوانی و بزرگ سالی خواهد شد. تقلید از بزرگ ترها، حس کنجکاوی، تشویق کودک به آرایشکردن از علل مهم علاقه کودک به آراستن چهره خود است.
اهمیت فراوان اولین واکنش والدین
این که اولین بار چگونه با این علاقه کودک برخورد شود بسیار مهم است، بنابراین اولین برخوردهای والدین نباید ایجاد تنش کند و او را نسبت به این امر کنجکاوتر کند. به جای هیجانی کردن فضا و ایجاد تنش و کشمکش، بدون تندرویهای بیمورد باید از لجبازیها و کنجکاویهای کودک بکاهیم و از عوارض آرایشکردن کودک پیشگیری کنیم.
پیامدهای تلخ آرایشکردن کودکان
از مهمترین پیامدهای آرایش کردن کودکان میتوان به این موارد اشاره کرد:
۱- آرایش کودک بهتدریج عزتنفس و اعتمادبهنفس او را کاهش میدهد چراکه پس از مدتی که به آرایشکردن عادت کند، نسبت به چهره واقعی خود احساس خوبی نخواهد داشت و بدون آرایش در محیط بیرون حاضر نخواهد شد.
۲- مواد آرایشی به دلیل وجود مواد شیمیایی ممکن است تاثیراتی در بیش فعالی کودکان بگذارد.
۳- آرایش کردن میتواند منجربه خود بزرگبینی و غرور کاذب کودک شود.
۴-کودک وقتی را که میبایست صرف بازی کند به آرایش کردن میپردازد.
۵- ذهن کودک درگیر مقایسه خود با بزرگ سالان میشود و از گروه هم سال فاصله میگیرد و باعث تنها ماندن وی میشود.
۶- موجب تمایل به تغییرات چهره و عمل زیبایی در بزرگ سالی خواهد شد.
۷-آرایش کردن منجر به داشتن الگویی نامناسب در ذهن کودک خواهد بود.
۸- پوست کودکان لطیف و حساس بوده؛ بنابراین لوازم آرایش ممکن است عوارض جانبی زیادی را برای آنها ایجاد کند.
راهکارهای پیشگیری از ترغیب دختربچهها به آرایش
۱- تا حد امکان در مقابل کودکان آرایش نکنید و تا سن معینی آنها را به آرایشگاههای بزرگسالان نبرید.
۲- لوازم آرایش خود را از دسترس کودکان دور نگه دارید.
۳- کودک را با خود به مراکز خرید لوازم آرایش نبرید چراکه تماشای رنگهای متنوع در مراکز فروش جذابیت لوازمآرایشی را برای کودک افزایش میدهد.
۴- در حضور کودک در مورد چهرهآرایی و آرایش کردن کمتر صحبت کنید و از تماشای فیلمهایی با تصاویری در این مورد خودداری کنید.
۵- در صورت مشاهده استفاده از لوازم آرایش توسط کودک یا درخواست او برای این کار به هیچ عنوان واکنش شدید از خود نشان ندهید، زیرا این کار ممکن است کنجکاوی و لجبازی یا علاقه او را تشدید کند.
۶- با توجه به سن کودک به او بفهمانیم که آرایش کردن مناسب او نبوده و ممکن است به سلامت او آسیب برساند.
۷- به او بگویید که این کار مختص بزرگسالان است و دنیای زیبای کودکی را برای وی جذابتر کنید.
۸- اگر نتوانستید با ملایمت او را منصرف کنید به او اجازه دهید یک بار آن هم در مقادیر کم این کار را انجام دهد ولی حتماً از وسایلی استفاده کند که بیخطر بوده و از حداقل مواد شیمیایی تشکیل شده باشد.
۹- از چهره آرایش کرده او ابراز خوشحالی و رضایت نکنید و باعث نشوید که به این نتیجه برسد که من زشتم و مادر و پدر وقتی آرایش دارم بیشتر مرا دوست دارند و من زیباتر به نظر میرسم.
انتهای پیام